احتمالاً منظور شما ترکیب دو بیماری است: برفک پا و دهان (FMD) و تب زرد (Yellow Fever) — چون "برفک تب زرد" به عنوان یک بیماری واحد وجود ندارد.
در ادامه به هر دو بیماری — برفک و تب زرد — و ارتباط آن‌ها با شتر و واکسن‌های مربوطه می‌پردازیم:
---
## ✅ ۱. واکسن بیماری برفک پا و دهان (Foot-and-Mouth Disease - FMD) در شتر
همانطور که در پاسخ‌های قبلی گفتیم:
> 🐫 شترها به ویروس برفک حساس هستند — علائم در آن‌ها معمولاً خفیف است (زخم دهانی، کاهش اشتها، لنگش نادر)، اما می‌توانند ناقل بیماری به گاو، گوسفند و بز باشند.
> 💉 واکسن برفک برای شتر وجود دارد — از همان واکسن‌های غیرفعال (کشته) گاوی استفاده می‌شود و در مناطق شیوع (مثل ایران، عربستان، سودان، کنیا) به صورت توصیه شده یا اجباری تزریق می‌شود.
> 📅 برنامه: از ۴-۶ ماهگی — تزریق اولیه + تقویت بعد از ۴-۶ هفته — سپس هر ۶ تا ۱۲ ماه.
> 🇮🇷 در ایران: واکسن رایگان در مناطق مرزی و شیوع (سیستان و بلوچستان، خراسان، یزد و...) توزیع می‌شود.
---
## ❓ ۲. واکسن بیماری تب زرد (Yellow Fever) در شتر
### 🔬 آیا شترها به تب زرد مبتلا می‌شوند؟
🔸 خیر — شترها میزبان یا قربانی بیماری تب زرد نیستند.
🔹 تب زرد یک بیماری انسانی است که توسط ویروس Flavivirus (همان خانواده ویروس نیل غربی و دنگی) ایجاد می‌شود و فقط در انسان و برخی پستانداران جنگلی (مثل میمون‌ها) بیماریزا است.
🔹 پشه‌های Aedes و Haemagogus ناقل این بیماری هستند — اما شترها در چرخه انتقال تب زرد نقشی ندارند و حتی اگر پشه آلوده به آن‌ها نیش بزند، ویروس در بدن شتر تکثیر نمی‌شود و بیماری ایجاد نمی‌کند.
---
### 💉 آیا واکسن تب زرد برای شتر وجود دارد؟
🔸 خیر — واکسن تب زرد فقط برای انسان است و هیچ واکسنی برای شتر یا سایر دام‌های اهلی وجود ندارد — چون نیازی به واکسیناسیون آن‌ها نیست.
> ✅ واکسن تب زرد انسانی (17D) یکی از واکسن‌های ایمن و مؤثر است و برای افرادی که به مناطق شیوع (آفریقا و آمریکای جنوبی) سفر می‌کنند، توصیه یا اجباری است.
---
## 🧪 جمع‌بندی مقایسه‌ای:
| بیماری | حساسیت شتر | علائم در شتر | نقش در انتقال | واکسن برای شتر | ضرورت واکسیناسیون شتر |
|--------|-------------|----------------|----------------|------------------|--------------------------|
| برفک پا و دهان (FMD) | ✅ بله — حساس | ✅ خفیف (دهان، پا) | ✅ ناقل مهم | ✅ بله — واکسن گاوی مؤثر است | ✅ ضروری در مناطق شیوع |
| تب زرد (Yellow Fever) | ❌ خیر — مقاوم | ❌ بدون علامت / غیرقابل انتقال | ❌ هیچ نقشی ندارد | ❌ خیر — واکسن فقط برای انسان | ❌ کاملاً غیرضروری |
---
## 📌 نتیجه‌گیری نهایی:
> ❗ "واکسن بیماری برفک تب زرد" وجود ندارد — چون چنین بیماری ترکیبی وجود ندارد و تب زرد در شترها اصلاً بیماریزا نیست.
> ✅ اگر منظورتان برفک است — واکسن دارد و در مناطق شیوع ضروری است.
> ❌ اگر منظورتان تب زرد است — واکسن برای شتر وجود ندارد و نیازی نیست.
---
🩺 پیشنهاد:
اگر در منطقه‌ای هستید که برفک شیوع دارد — حتماً شترهای خود را واکسینه کنید (با هماهنگی دامپزشکی منطقه — معمولاً رایگان است).
اگر نگران تب زرد هستید — این بیماری در شترها اصلاً وجود ندارد و نیازی به اقدام خاصی نیست — مگر اینکه خودتان قصد سفر به مناطق شیوع (آفریقا/آمریکای جنوبی) را داشته باشید — که در آن صورت واکسن انسانی را دریافت کنید.
اگر نیاز به راهنمایی در مورد واکسن برفک یا سایر واکسن‌های ضروری برای شتر دارید، خوشحال می‌شوم کمک کنم. 🐫💉
