عبارت "واکسن بیماری برفک تب ابولا" ترکیبی از دو بیماری کاملاً مجزا و نامرتبط است — برفک پا و دهان (FMD) و بیماری ویروس ابولا (Ebola Virus Disease - EVD) — و چنین بیماری ترکیبی وجود ندارد و از نظر علمی بی‌معناست.
در ادامه به هر دو بیماری — برفک و ابولا — و ارتباط آن‌ها با شتر و واکسن‌های مربوطه می‌پردازیم:
---
## ✅ ۱. واکسن بیماری برفک پا و دهان (Foot-and-Mouth Disease - FMD) در شتر
همانطور که در پاسخ‌های قبلی گفتیم:
> 🐫 شترها به ویروس برفک حساس هستند — علائم در آن‌ها معمولاً خفیف است (زخم دهانی، کاهش اشتها، لنگش نادر)، اما می‌توانند ناقل بیماری به گاو، گوسفند و بز باشند.
> 💉 واکسن برفک برای شتر وجود دارد — از همان واکسن‌های غیرفعال (کشته) گاوی استفاده می‌شود و در مناطق شیوع (مثل ایران، عربستان، سودان، کنیا) به صورت توصیه شده یا اجباری تزریق می‌شود.
> 📅 برنامه: از ۴-۶ ماهگی — تزریق اولیه + تقویت بعد از ۴-۶ هفته — سپس هر ۶ تا ۱۲ ماه.
> 🇮🇷 در ایران: واکسن رایگان در مناطق مرزی و شیوع (سیستان و بلوچستان، خراسان، یزد و...) توزیع می‌شود.
---
## ❓ ۲. واکسن بیماری ویروس ابولا (Ebola) در شتر
### 🔬 آیا شترها به ویروس ابولا مبتلا می‌شوند؟
🔸 خیر — شترها درگیر بیماری ابولا نمی‌شوند و هیچ نقشی در چرخه انتقال آن ندارند.
🔹 بیماری ابولا یک بیماری انسانی است که توسط ویروس ابولا (از خانواده Filoviridae) ایجاد می‌شود.
🔹 میزبان طبیعی احتمالی: خفاش‌های میوه‌خوار آفریقایی — انسان و برخی پستانداران (مانند گوریل، شامپانزه، خوک جنگلی) می‌توانند مبتلا شوند.
🔹 انتقال به انسان: از طریق تماس مستقیم با خون، ترشحات یا بافت حیوانات آلوده — یا تماس با مایعات بدن فرد مبتلا.
🔹 شترها — هیچ ارتباطی با این بیماری ندارند. نه میزبان هستند، نه ناقل، نه قربانی. هیچ موردی از ابتلای شتر به ابولا در تاریخ علم گزارش نشده است.
---
### 💉 آیا واکسن ابولا برای شتر وجود دارد؟
🔸 خیر — واکسن ابولا فقط برای انسان است و هیچ واکسنی برای شتر یا سایر دام‌های اهلی وجود ندارد — چون نیازی به واکسیناسیون آن‌ها نیست.
> ✅ واکسن انسانی (مثل rVSV-ZEBOV) برای افراد در مناطق شیوع (غرب و مرکز آفریقا) یا کادر درمانی تأیید شده است — اما هیچ ارتباطی با شترها ندارد.
---
## 🧪 جمع‌بندی مقایسه‌ای:
| بیماری | حساسیت شتر | علائم در شتر | نقش در انتقال | واکسن برای شتر | ضرورت واکسیناسیون شتر |
|--------|-------------|----------------|----------------|------------------|--------------------------|
| برفک پا و دهان (FMD) | ✅ بله — حساس | ✅ خفیف (دهان، پا) | ✅ ناقل مهم | ✅ بله — واکسن گاوی مؤثر است | ✅ ضروری در مناطق شیوع |
| بیماری ابولا (EVD) | ❌ خیر — بدون ارتباط | ❌ بدون علامت / غیرقابل انتقال | ❌ هیچ نقشی ندارد | ❌ خیر — واکسن فقط برای انسان | ❌ کاملاً غیرضروری و بی‌ربط |
---
## 📌 نتیجه‌گیری نهایی:
> ❗ "واکسن بیماری برفک تب ابولا" وجود ندارد — چون چنین بیماری ترکیبی وجود ندارد و بیماری ابولا در شترها اصلاً بیماریزا یا قابل انتقال نیست.
> ✅ اگر منظورتان برفک است — واکسن دارد و در مناطق شیوع ضروری است.
> ❌ اگر منظورتان ابولا است — واکسن برای شتر وجود ندارد و نیازی نیست — چون این بیماری فقط در انسان و در آفریقا شایع است و شترها هیچ ارتباطی با آن ندارند.
---
🩺 پیشنهاد:
اگر در منطقه‌ای هستید که برفک شیوع دارد — حتماً شترهای خود را واکسینه کنید (با هماهنگی دامپزشکی منطقه — معمولاً رایگان است).
اگر نگران ابولا هستید — این بیماری خارج از آفریقا بسیار نادر است و هیچ ارتباطی با شترها ندارد — نیازی به اقدام خاصی برای شترها نیست.
اگر نیاز به راهنمایی در مورد واکسن برفک یا سایر واکسن‌های ضروری برای شتر دارید، خوشحال می‌شوم کمک کنم. 🐫💉
