بله، برخی مواد غذایی که برای انسان بی‌ضرر هستند، برای گربه بسیار سمی و حتی کشنده می‌توانند باشند. در میان این مواد، شکلات، پیاز و سیر از جدی‌ترین و خطرناک‌ترین‌ها هستند.

در این راهنما به طور دقیق توضیح می‌دهیم چرا این مواد برای گربه ممنوع هستند، چه علائمی ایجاد می‌کنند و چه کاری باید در صورت مصرف انجام داد.

---

## ❌ ۱. شکلات — سم قلبی و عصبی برای گربه

### 🧪 چرا خطرناک است؟
شکلات حاوی تئوبرومین (Theobromine) و کافئین است — دو ماده از گروه متیل‌زاانتین‌ها که سیستم عصبی و قلب گربه را تحریک می‌کنند.

اما مشکل اینجاست:
> گربه‌ها بسیار کندتر از انسان یا حتی سگ این مواد را از بدن دفع می‌کنند.

### 🔥 علائم مسمومیت با شکلات (پس از ۲ تا ۱۲ ساعت):
- تهوع و استفراغ
- تشنج یا بی‌قراری شدید
- ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
- تنگی نفس
- لرزش عضلانی
- در موارد شدید: مرگ

### 🍫 انواع شکلات و خطر آن‌ها (از خطرناک‌ترین به کم‌خطرترین):
| نوع شکلات | میزان تئوبرومین | خطر برای گربه |
|-----------|------------------|----------------|
| شکلات تلخ / دارک شکلات | بسیار بالا | ⚠️⚠️⚠️ بسیار خطرناک |
| کاکائو پودر | بالاترین | 🚨 فوری به دامپزشک |
| شکلات شیری | متوسط | ⚠️ خطرناک، به‌ویژه در مقدار زیاد |
| شکلات سفید | تقریباً صفر | ✅ نسبتاً ایمن (اما چرب و بی‌فایده) |

> ✅ هیچ مقدار از شکلات برای گربه ایمن نیست.

---

## ❌ ۲. پیاز — کشنده برای گلبول‌های قرمز گربه

### 🧪 چرا خطرناک است؟
پیاز (و تمام اعضای خانواده آلیوم شامل سیر، گارلیک، پیاز فرنگی، شالوت) حاوی کمپوندهای تیوسولفات است که برای گربه سمی است.

این مواد:
> باعث اکسیداسیون گلبول‌های قرمز خون می‌شوند و منجر به آنمی هلوفیلیک (Heinz Body Anemia) می‌شوند — یعنی گلبول‌های قرمز تخریب می‌شوند.

### 🔥 علائم مسمومیت با پیاز (حتی مقدار کم):
- خستگی و بی‌حالی
- تنگی نفس
- لثه‌های سفید یا زرد (نشانه کم‌خونی یا کبدی)
- ادرار قرمز یا قهوه‌ای (همولیز — تخریب گلبول قرمز)
- استفراغ و اسهال

> ⚠️ حتی یک قاشق چایخوری پیاز خوراکی کافی است تا گربه را مسموم کند.

### 📌 نکات مهم:
- پیاز خام، پخته، پودر پیاز — همه سمی هستند
- پودر پیاز در غذاهای آماده (سوپ، غذای خشک ارزان) نیز خطرناک است
- اثر تجمعی دارد: مصرف مکرر مقدار کم هم می‌تواند کشنده باشد

---

## ❌ ۳. سیر — حتی خطرناک‌تر از پیاز!

### 🧪 چرا؟
سیر بخشی از خانواده آلیوم است و حاوی همان ترکیبات سمی است، اما:
> سیر ۵ تا ۶ بار قوی‌تر از پیاز عمل می‌کند.

### 🔥 علائم مشابه پیاز، اما زودتر ظاهر می‌شوند:
- ضعف شدید
- تنفس سریع
- یرقان (زردی لثه و چشم)
- کاهش اشتها

> ⚠️ فقط یک حبه سیر کوچک می‌تواند به گربه آسیب جدی بزند.

---

## 🚫 سایر مواد غذایی ممنوعه برای گربه

| ماده | خطر |
|------|------|
| ماهی خام | کمبود ویتامین B1 (تیامین) → تشنج و مرگ |
| استخوان پخته (مرغ، گوشت) | می‌شکنند و روده را سوراخ می‌کنند |
| شیر و لبنیات | اسهال به دلیل عدم هضم لاکتوز |
| انگور و کشمش | نارسایی کلیه — حتی چند عدد کافی است |
| میوه‌های دارای هسته (سیب، هلو) | هسته حاوی سیانور است |
| قهوه، نوشابه، انرژی درینک | کافئین → تحریک عصبی و قلبی |
| کمپوت، شیرینی، شکر | دیابت، چاقی، پوسیدگی دندان |
| گوشت خام (مرغ، گاو) | خطر سالمونلا و لیستریا — مگر تحت نظر دامپزشک |

---

## 🆘 اگر گربه چیز ممنوعه خورد چه کار کنیم؟

### فوراً اقدام کنید:
1. نوع و مقدار غذای خورده شده را یادداشت کنید (مثلاً "نیم قطعه شکلات تلخ").
2. به دامپزشک فوری مراجعه کنید — هر دقیقه تأخیر خطر را افزایش می‌دهد.
3. خودتان سعی در استفراغ دادن نکنید — مگر اینکه دامپزشک دستور دهد.
4. در صورت امکان، بسته‌بندی غذا را همراه ببرید.

> 📞 شماره دامپزشک اورژانس را همیشه در دسترس داشته باشید.

---

## ✅ چه چیزهایی جایگزین ایمن هستند؟

اگر می‌خواهید به گربه تلطف دهید، این گزینه‌ها ایمن و محبوب هستند:
- تکه کوچک مرغ پخته
- تخم‌مرغ آب‌پز
- ماهی پخته (۱–۲ بار در هفته)
- غذای خیس اصل (به عنوان تلطف)

---

## ✅ جمع‌بندی: مواد ممنوعه اصلی

| ماده | خطر اصلی | واکنش لازم |
|------|-----------|------------|
| شکلات | تئوبرومین → قلب و عصب | 🚨 فوراً به دامپزشک |
| پیاز | تخریب گلبول قرمز → کم‌خونی | 🚨 فوراً به دامپزشک |
| سیر | سمی‌تر از پیاز → آنمی | 🚨 فوراً به دامپزشک |
| شیر | اسهال | ❌ ندهید |
| انگور | نارسایی کلیه | 🚨 فوراً به دامپزشک |

-