برای ساخت لانه مخصوص تخمگذاری کبوترها، باید **امنیت، آرامش و راحتی** پرنده را تأمین کنید. طراحی لانه بر اساس غریزه طبیعی کبوترها (علاقه به فضاهای نیمه‌تاریک و محصور) انجام می‌شود. در ادامه، روش ساخت دو نوع لانه ساده و کاربردی را توضیح می‌دهم:
---
### **۱. لانه جعبه‌ای ساده (متریال: چوب یا پلاستیک فشرده)**
#### مواد مورد نیاز:
- چوب نرم یا تخته سه‌لا (ضخامت ۱–۱.۵ سانتی‌متر)
- ابعاد پیشنهادی:
- **عرض**: ۳۰–۴۰ سانتی‌متر
- **عمق**: ۳۰–۴۰ سانتی‌متر
- **ارتفاع**: ۲۵–۳۰ سانتی‌متر
- میخ یا پیچ چوب
- بستر نرم (کاه تمیز، پوشال نجاری یا تراشه نارگیل)
#### مراحل ساخت:
۱. **بدنه اصلی**:
- ۴ دیواره (دو عدد برای طول، دو عدد برای عرض) و یک کف مستطیلی بسازید.
- **ارتفاع دیواره جلو**: ۱۰–۱۵ سانتی‌متر (برای ورود آسان)
- **ارتفاع دیواره عقب**: ۲۵–۳۰ سانتی‌متر (ایجاد سقف شیبدار).
۲. **سقف**:
- یک صفحه شیبدار (از دیواره کوتاه به دیواره بلند) اضافه کنید تا از پرش پرنده خارج لانه جلوگیری شود.
۳. **ورودی**:
- در دیواره جلویی، یک **سوراخ دایره‌ای** (قطر ۱۰–۱۲ سانتی‌متر) یا **دهانه نیمه‌باز** (عرض ۱۵ سانتی‌متر) ایجاد کنید.
۴. **کف لانه**:
- روی کف را با **لایه‌ای از کاه یا پوشال نرم** (ضخامت ۳–۵ سانتی‌متر) بپوشانید.
۵. **نصب**:
- لانه را در **ارتفاع ۱.۵–۲ متری** از زمین (دور از دسترس جانوران مزاحم) و در **جایی ساکت** نصب کنید.
---
### **۲. لانه سطل‌ای (گزینه ارزان و سریع)**
#### مواد مورد نیاز:
- سطل پلاستیکی تمیز (ابعاد: قطر ۳۰ سانتی‌متر، عمق ۲۵ سانتی‌متر)
- سیم حلقوی یا طناب برای آویزان کردن
- کاه یا پارچه نخی نرم
#### مراحل ساخت:
۱. **تهویه و ورودی**:
- درِ سطل را بردارید و روی بدنه آن **چند سوراخ کوچک** (برای تهویه) ایجاد کنید.
- یک **ورودی دایره‌ای** (قطر ۱۲ سانتی‌متر) در جلوی سطل ببرید.
۲. **آویز**:
- دو طرف سطل را سوراخ کرده و با طناب یا سیم، آن را **به صورت افقی** آویزان کنید.
۳. **بستر**:
- کف سطل را با **کاه خشک** پر کنید (حدود ۱۰ سانتی‌متر).
---
### **نکات حیاتی برای موفقیت لانه:**
۱. **محل نصب**:
- لانه را در **ساکت‌ترین نقطه** لانه‌سرا (بدون رفت‌وآمد انسان/حیوانات) قرار دهید.
- از نصب لانه‌ها **در مجاورت هم** خودداری کنید (فاصله حداقل ۵۰ سانتی‌متر بین لانه‌ها).
۲. **بستر مناسب**:
- از **کاه گندم یا جو** (بدون گردوغبار) استفاده کنید.
- **پرهیز از پارچه یا نمد**: ممکن است پای جوجه را پیچانده یا باعث رشد قارچ شود.
۳. **امنیت**:
- یک **تخته پرواز** (عرض ۱۰ سانتی‌متر) زیر ورودی لانه اضافه کنید تا ورود و خروج آسان شود.
- لانه باید **دور از باد** و نور مستقیم خورشید باشد.
۴. **تعداد لانه‌ها**:
- برای هر ۲–۳ جفت کبوتر، **یک لانه اضافی** آماده کنید (کبوترها حق انتخاب داشته باشند).
۵. **بهداشت**:
- پس از هر دوره تخمگذاری، لانه را **تمیز و ضدعفونی** کنید (با سرکه رقیق یا مواد مخصوص طیور).
---
### **علائم پذیرش لانه توسط کبوتر:**
- ماده‌ها شروع به **جمع‌آوری کاه** در دهان خود و چیدن آن در لانه می‌کنند.
- کبوتر نر و ماده **به نوبت در لانه می‌خوابند** (پیش از تخمگذاری).
- پرنده ماده **فضای لانه را با نوک بررسی می‌کند**.
> ⚠️ هشدار: اگر کبوترها لانه را نپذیرفتند، ممکن است به دلیل **استرس، طراحی نامناسب یا محل نصب اشتباه** باشد. محل لانه یا نوع بستر را تغییر دهید.
---
### **تصویر ایده‌آل لانه:**
```
____________
/ \ ← سقف شیبدار
/ (ورودی) | ← دیواره کوتاه جلویی
| |
|______________| ← دیواره بلند عقبی
کف + بستر نرم
```
با رعایت این اصول، کبوترها به‌سرعت لانه را پذیرفته و تخمگذاری می‌کنند! 😊
