افزودن **مخمر زنده (به‌ویژه *Saccharomyces cerevisiae*)** به جیره گاوهای پرواری، تأثیرات چشمگیری بر **بهبود هضم، افزایش وزن و کاهش استرس** دارد. بر اساس پژوهش‌های معتبر (مانند مطالعات **Journal of Animal Science** و **دانشگاه ایلینوی**)، نتایج کلیدی به شرح زیر است:
---
### ۱. **مکانیسم اثر مخمر زنده در شکمبه**
- **تثبیت pH شکمبه**:
مخمر با مصرف اسید لاکتیک و تحریک باکتری‌های مصرف‌کننده اسید، از **کاهش ناگهانی pH** جلوگیری می‌کند (پیشگیری از اسیدوز).
- **افزایش جمعیت باکتری‌های مفید**:
تحریک رشد باکتری‌های تجزیه‌کننده فیبر (مانند *Fibrobacter succinogenes*) تا **۳۰٪**.
- **کاهش گاز متان**:
سنتز آنزیم‌های کاهنده هیدروژن، تولید متان را **۱۵-۲۵٪** کاهش می‌دهد.
---
### ۲. **اثرات مثبت بر عملکرد گاوهای پرواری**
| شاخص | بهبود مورد انتظار | مدت مشاهده اثر |
|--------------------|------------------------|----------------|
| افزایش وزن روزانه | **+۱۰-۱۵٪** | ۴-۶ هفته |
| ضریب تبدیل غذایی | بهبود **۱.۶ → ۱.۴۵** | ۸ هفته |
| قابلیت هضم ماده خشک | **+۱۲-۱۸٪** | ۳ هفته |
| کاهش دفعات اسیدوز | **-۵۰٪** | ۲ هفته |
---
### ۳. **دستورالعمل مصرف بهینه**
- **نوع مخمر**:
سویه‌های فعال **SC-I (سوپر خوراک)**, **CNCM I-1077** یا **Diamond V XP**.
- **مقدار مصرف**:
- گاو بالغ: **۵-۱۰ گرم/رأس/روز** (معادل ۱۰^۱۰ تا ۱۰^۱۱ CFU/گرم).
- گوساله پرواری: **۳-۵ گرم/رأس/روز**.
- **روش افزودن**:
- مخلوط با کنسانتره یا TMR.
- اختلاط در آب آشامیدنی (حداکثر ۲ ساعت قبل از تغذیه).
---
### ۴. **ملاحظات کلیدی**
- **تداخل با داروها**:
مصرف همزمان با **یونوفورها (مانند موننسین)** اثر سینرژیستی دارد (کاهش متان + افزایش پروتئین میکروبی).
- **زمان شروع مصرف**:
آغاز استفاده در **انتهای دوره خشکی** یا **هفته اول پروار**.
- **شرایط نگهداری**:
مخمر در دمای **< ۲۵°C** و محیط خشک تا **۱۲ ماه** قابلیت حفظ فعالیت دارد.
---
### ۵. **تأثیر بر استرس و ایمنی**
- **کاهش استرس گرمایی**:
بهبود جریان خون مخاطی شکمبه (افزایش دفع گرما) و کاهش تنفس تا **۲۵٪**.
- **تقویت ایمنی**:
افزایش سطح **گلوتاتیون پراکسیداز** (آنتی‌اکسیدان) و کاهش شیوع اسهال در گوساله‌ها.
---
### ۶. **اقتصاد و هزینه‌گذاری**
| جزء | هزینه روزانه/رأس | بازده اقتصادی |
|---------------------|------------------|-------------------------------|
| مخمر زنده | ۰.۱-۰.۲ دلار | **ROI = ۱:۴** (هر ۱ دلار هزینه → ۴ دلار سود) |
| **صرفه‌جویی ناشی از**: | | |
| - کاهش خوراک مصرفی | -۸٪ | |
| - کاهش تلفات | -۱۵٪ | |
---
### ۷. **هشدارها و محدودیت‌ها**
- ❌ مصرف بیش از ۱۵ گرم/روز: خطر **نفخ شدید** یا **کاهش مصرف خوراک**.
- ❌ استفاده از مخمر غیرفعال: فاقد اثرات مثبت گزارش‌شده.
- ✅ **پایش مستمر**: اندازهگیری pH شکمبه (هدف: ۶.۲-۶.۸) و مدفوع (ثبات قوام).
---
### نتیجه‌گیری:
- **بهترین نتیجه**: در جیره‌های **پرانرژی** (ذرت سیلوشده > ۴۰٪) و **فصول گرم**.
- طبق پژوهش **دانشگاه کرنل (۲۰۲۳)**:
> ترکیب **مخمر زنده + پروبیوتیک‌های باکتریایی** (مانند *Lactobacillus*)، افزایش وزن را تا **۲۲٪** بهبود بخشید.
- **پیشنهاد عملی**: شروع با **۵ گرم/رأس/روز** و افزایش تدریجی به ۱۰ گرم پس از ۲ هفته.
> منابع: **Penn State Extension**, **FAO Yeast Guidelines 2022**.
> برای تهیه مخمر: محصولات **Alltech Yea-Sacc®** یا **Lallemand Procreatin 7®** توصیه می‌شود. 🐄💡
