تعیین جنسیت شترمرغ‌ها از طریق اندام‌های تناسلی معمولاً در محیط‌های مزرعه‌ای و حرفه‌ای صورت می‌گیرد. این فرآیند به دقت و تجربه نیاز دارد و به شرح زیر است:

1. آماده‌سازی:
   - شترمرغ باید با دقت کنترل و آرام شود تا از آسیب دیدن پرنده یا فرد جلوگیری شود.
   - بهترین زمان برای بررسی، زمانی است که پرنده آرام و به خوبی هدایت شده باشد.

2. بررسی کلوآک:
   - کلوآک باید به دقت بررسی شود، زیرا اندام‌های تناسلی در داخل آن قرار دارند.

3. تشخیص در جنس نر:
   - شترمرغ نر دارای آلت تناسلی قابل تشخیص است که در حالت آرامش درون کلوآک مخفی است.
   - برای مشاهده، کلوآک باید به آرامی باز شود تا آلت تناسلی مشاهده گردد.

4. تشخیص در جنس ماده:
   - در شترمرغ ماده، مجرایی وجود دارد که برای تخم‌گذاری و دفع ادرار و مدفوع استفاده می‌شود و فاقد آلت تناسلی است.
   - سطح داخلی کلوآک ممکن است تفاوت‌هایی نشان دهد که با تجربه قابل تشخیص است.

5. تجربه و آموزش:
   - تعیین جنسیت به تجربه و دانش خاصی نیاز دارد تا با اجرای صحیح و ایمن انجام شود.
   - استفاده از متخصصان آموزش‌دیده برای دقیق‌ترین نتایج پیشنهاد می‌شود.

تعیین جنسیت شترمرغ‌ها از طریق اندام‌های تناسلی معمولاً در مواردی مانند جفت‌گیری برنامه‌ریزی‌شده و مدیریت گله‌های پرورشی مد نظر قرار می‌گیرد.