بوی بد دهان گربه (Bad Breath یا هالیتوس) یکی از شایع‌ترین نگرانی‌های صاحبان گربه است. اگرچه گاهی ممکن است طبیعی به نظر برسد، اما در بسیاری از موارد نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی زمینه‌ای است — به‌ویژه اگر بوی تند، گوگردی، شیره‌ای یا شبیه عفونت باشد.
در این مطلب، به بررسی علل شایع بوی بد دهان گربه و راه‌حل‌های موثر برای رفع آن می‌پردازیم.
---
## 🐱 اول، تشخیص نوع بو مهم است!
| نوع بو | احتمالاً نشانهٔ |
|--------|------------------|
| بوی گوشت ترش یا غذای خورده شده | طبیعی (موقتی) |
| بوی ترش، شیره‌ای یا گُنِه | عفونت دهانی یا پوسیدگی دندان |
| بوی گوگردی (مثل تخم‌مرغ گندیده) | مشکل گوارشی یا باکتری دهان |
| بوی شیرین یا آسیب‌شده (مثل استون) | دیابت شیرین |
| بوی عفونت یا تعفن | آبسه دندانی یا زخم دهان |
| بوی ادرار یا آمونیاک | نارسایی کلیوی |
> 🔔 اگر بو مداوم، تند یا غیرطبیعی باشد، نیاز به معاینه دامپزشک دارد.
---
## 🔍 علل شایع بوی بد دهان در گربه
### 1. بیماری پریودنتال (Periodontal Disease) — شایع‌ترین علت
- التهاب لثه، پلاک و سنگ دندان
- باکتری‌ها در دهان تجمع می‌کنند و بوی بد تولید می‌کنند
- علائم:
- لثه قرمز، متورم یا خونریزی
- پلاک زرد/قهوه‌ای روی دندان
- درد هنگام خوردن
- ریزش دندان
### 2. پوسیدگی دندان یا آبسه
- دندان‌های عقب (آسیاها) بیشتر در معرض هستند
- آبسه دندانی می‌تواند باعث درد شدید و تعفن شود
### 3. دیابت شیرین (Diabetes Mellitus)
- بوی استونی یا میوه‌های فاسد از دهان
- سایر علائم: تشنگی زیاد، ادرار زیاد، کاهش وزن با افزایش اشتها
### 4. نارسایی کلیوی (Kidney Failure)
- بوی آمونیاک یا ادرار از دهان
- سایر علائم: بی‌حالی، تهوع، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ
### 5. زخم یا تومور در دهان
- زخم‌های مزمن یا تومورهای دهانی می‌توانند باعث تعفن و بوی شدید شوند
- گربه غذا نمی‌خورد یا فقط از یک طرف می‌جود
### 6. عفونت دستگاه گوارش یا گیاه خوردن
- گربه‌ها گاهی گیاه می‌خورند و استفراغ می‌کنند — بوی ترش و گوگردی موقتی ایجاد می‌شود
- عفونت معده یا روده نیز ممکن است بوی بد دهان داشته باشد
### 7. گرسنگی طولانی یا گرسنگی پس از عمل جراحی
- در حالت گرسنگی، کبد چرب می‌شود و بوی استونی از دهان می‌آید (مشابه دیابت)
### 8. مسواک نزدن منظم دندان
- تجمع پلاک و باکتری در دهان بدون تمیزکاری منظم
---
## ✅ راه‌حل‌های موثر برای بوی بد دهان
### 1. مسواک زدن منظم دندان (روزانه یا حداقل ۳ بار در هفته)
- از مسواک و خمیر دندان مخصوص گربه استفاده کنید
- تمرکز روی دندان‌های عقب و نواحی لثه
### 2. استفاده از محصولات کمکی دهان
- محلول افزودنی به آب آشامنده (مثل: TropiClean Oral Care, Petlab Co.)
- خوراکی‌های تمیزکننده دندان (مثل: Greenies Dental)
- اسکروت یا اسباب‌بازی‌های تمیزکننده دندان
### 3. معاینه دامپزشکی منظم (سالی یک‌بار)
- دامپزشک لثه و دندان‌ها را بررسی می‌کند
- در صورت نیاز، تمیزکاری حرفه‌ای دندان تحت بیهوشی انجام می‌شود
### 4. تغذیه مناسب
- خوراک خشک با فرمول دندانی (Dental Diet) می‌تواند کمک کند
- اجتناب از غذاهای چرب یا باقی‌مانده غذای انسانی
### 5. بررسی بیماری‌های داخلی
اگر بوی دهان شبیه استون یا آمونیاک باشد:
- آزمایش خون و ادرار برای بررسی دیابت، کبد یا کلیه ضروری است
### 6. تمیز کردن ظرف غذا و آب
- باکتری در ظرف‌های پلاستیکی جمع می‌شود (ترجیحاً از ظرف استیل یا سرامیکی استفاده کنید)
- روزانه ظرف‌ها را بشویید
---
## 🚨 چه زمانی به دامپزشک برویم؟
فوراً به دامپزشک مراجعه کنید اگر گربه شما:
- بوی دهانش شبیه استون، آمونیاک یا تعفن باشد
- دچار کاهش اشتها، استفراغ یا بی‌حالی شده باشد
- لثه‌هایش قرمز، خونریزی یا متورم باشد
- دندان‌هایش شکسته یا تیره شده باشد
- فقط از یک طرف دهان غذا می‌جود
---
## 💡 نکات پیشگیرانه
- هر هفته یک‌بار دهان گربه را با نور خوب بررسی کنید.
- هرگز از خمیر دندان انسانی استفاده نکنید.
- بوی دهان را به عنوان "نشانگر سلامت کلی" گربه در نظر بگیرید.
---
### ✅ جمع‌بندی
| علت بوی بد | راه‌حل |
|------------|--------|
| بیماری لثه | مسواک زدن + تمیزکاری حرفه‌ای |
| دیابت | معاینه + آزمایش قند خون |
| نارسایی کلیه | آزمایش + درمان تخصصی |
| عفونت دهان | دارو + مراقبت دهان |
| گیاه خوردن | مراقبت موقت، تمیز دهان |
---
اگر بوی دهان گربه شما تازه ظاهر شده یا همراه با تغییر رفتار است، بهترین کار این است که سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید. بسیاری از این بیماری‌ها در مراحل اولیه قابل درمان هستند.
